PropTech (Property Technology) là khái niệm dùng để chỉ việc các cá nhân, doanh nghiệp áp dụng công nghệ trong lĩnh vực bất động sản nhằm đơn giản hóa các hoạt động như tiếp cận khách hàng; quản lý danh mục hoặc mua bán, cho thuê…
Mô hình cơ bản của PropTech gồm có 3 cấu phần chính:
Real Estate FinTech – Công nghệ tài chính cho bất động sản là việc các chủ đầu tư bất động sản sử dụng các ứng dụng công nghệ mới hỗ trợ cho hoạt động thanh toán, đầu tư tài chính. Các ứng dụng này giúp cho việc trao đổi, mua bán bất động sản trở nên hiệu quả hơn so với cách thức truyền thống. Trong những năm gần đây, các ứng dụng thanh toán này đang hứa hẹn trở thành xu hướng tất yếu của thị trường. Một số ví dụ cụ thể của việc áp dụng Real Estate Fintech trong ngành bất động sản có thể kể tới như:
Là một mảnh ghép không mới mẻ nhưng rất tiềm năng của PropTech, bất động sản thông minh được coi là xu hướng tất yếu của các đô thị trong tương lai. Về cơ bản, đây là mô hình với các nền tảng bất động sản vận hành dựa trên sự hỗ trợ của công nghệ có phạm vi nhỏ như một căn hộ đơn lẻ hoặc cả một thành phố thông minh. Thông qua đó, giúp nâng cao hiệu suất, gia tăng trải nghiệm khách hàng và giảm chi phí hoạt động.
Bất động sản thông minh giúp tạo ra các ưu thế bán hàng hấp dẫn hơn cho các nhà đầu tư cũng như cung cấp thêm các lý do lựa chọn cho người tiêu dùng thông qua việc kiến tạo môi trường sống thông minh: Hệ thống quản lý tòa nhà thông minh, quản lý năng lượng thông minh, bãi đỗ xe thông minh, an ninh thông minh, kiểm soát ra vào thông minh…
Một ví dụ về bất động sản thông minh có thể kể tới TechnoPark Tower, tòa nhà 45 tầng tại Vinhomes Ocean Park được xếp trong top 10 tòa nhà thông minh nhất thế giới. Tòa nhà được trang bị hệ thống pin năng lượng mặt trời và có các bể nước mưa để tái sử dụng tưới cây, vệ sinh tòa nhà. Bên cạnh đó, tòa nhà được trang bị hệ thống HVAC thông minh kiểm soát, đo lường và tự điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm, nhằm đảm bảo bầu không khí luôn sạch ở mức tốt nhất và sử dụng AI và IoT trong vận hành và quản lý toà nhà. Với các ưu thế tiên phong, TechnoPark hứa hẹn sẽ là điểm đến mới của các doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Việt Nam và quốc tế (1).
Là một trong ba phân khúc chính còn lại của PropTech, nền kinh tế chia sẻ là mô hình thị trường dựa trên sự chia sẻ và sử dụng chung bất động sản của cộng đồng. Những người chủ sở hữu tài sản sẽ chia sẻ quyền truy cập cũng như sử dụng tài sản đó trong một thời gian ngắn hạn hoặc dài hạn thông qua sự hỗ trợ của các nền tảng công nghệ. Thông qua đó hình thành hệ sinh thái dịch vụ và mang lại giá trị cho tất cả các bên tham gia cũng như người tiêu dùng.
Trong lĩnh vực bất động sản, nền kinh tế chia sẻ giúp cắt giảm chi phí cho tất cả các bên liên quan, tối đa hóa lợi nhuận từ các bất động sản nhàn rỗi, giảm thiểu tương tác và chi phí quản lý không cần thiết nhờ hệ thống quản lý tập trung. Các mô hình kinh tế chia sẻ phổ biến trên thế giới có thể kể tới như:
Trong những năm gần đây, ngành bất động sản không nằm ngoài xu hướng Chuyển đổi số và việc nở rộ các mô hình PropTech trở nên mạnh mẽ tại cả Việt Nam và quốc tế. Theo một số nghiên cứu, tính đến quý III/2021 các công ty Bất động sản trên thế giới đã rót tới 7.1 tỉ USD vốn vào các PropTech toàn cầu, tăng 122% so với cả năm 2020. Tại khu vực châu Á nói riêng, trong nửa đầu năm 2021 đã có 14 thương vụ PropTech gọi vốn thành công(3).
Tại thị trường Việt Nam, theo thống kê hiện có khoảng 60 công ty PropTech đang hoạt động tính tới đầu năm 2021, trong đó 80% nền tảng được rót vốn từ các nhà đầu tư nước ngoài. Cũng riêng năm 2021, ước tính các PropTech Việt Nam đã gọi vốn được hơn 40 triệu USD, con số cao nhất trong 05 năm trở lại đây. Việc thu hút vốn đầu tư với con số hàng chục triệu USD bước đầu cho thấy tiềm năng và tính khả thi cho mô hình PropTech tại Việt Nam. Tuy nhiên việc lựa chọn các công nghệ và mô hình phù hợp với hoạt động cũng là điều mà các start – up PropTech cần cân nhắc để có thể sử dụng vốn đạt hiệu quả cao nhất. Một đội ngũ tư vấn giàu kiến thức và kinh nghiệm về bất động sản có thể là nhân tố hỗ trợ tốt nhất, đặt nền móng cho ứng dụng PropTech thành công tại Việt Nam.